UX kavramı bir tasarımın işleyiş özelliklerini, hızını, teknolojik yeterliliğini içerik ve müşteri deneyimini merkeze alır. UI kavramı ise bir tasarımın dış görünüşünü yani arayüz özelliklerini kapsar. Estetik detaylar ve görünüme dair her şey UI ile ilgilidir. UX ve UI, isimlerini İngilizcedeki User Experience ve User Interface kelimelerinin baş harflerinden alırlar.
Günümüzde UX ve UI kavramlarının çok büyük önem kazanması UX nedir, UI nedir gibi soruları beraberinde getirmiştir. Bu durumun sebebi bir tasarımın genel görünümü kadar kullanıcı odaklı olmasının da günümüzde çok önemli bir noktaya gelmiş olmasıdır.
İçindekiler
Kullanıcı Deneyimi Tasarımı (UX – User Experience) Nedir?
UX – kullanıcı deneyimi tasarımı bir arayüz tasarımı yapmaktan çok kullanıcıların site üzerindeki etkileşiminin nasıl olacağıyla ilgilenmektedir. İşte bu etkileşimin nasıl olacağını hayal edip tasarlayan kişiye User Experience Designer yani kullanıcı deneyim tasarımcısı denir.
Kullanıcı Arayüz Tasarımı (UI – User Interface) Nedir?
UI, kullanıcı arayüz tasarımı anlamına gelir. Örneğin kullanmış olduğunuz telefonun ekranındaki tüm her şey bir arayüz tasarımıdır. İkonların yerleri, renkleri ve büyüklüğü tasarımcının verdiği kararlar sonucu uygulanır. Arayüz tasarımının web sitelerindeki karşılığı ise resimler, butonlar, çizgiler, renkler, sayfa yapısı ve boşluklar gibi tüm grafik elemanlardan oluşan görsel tasarımdır.
UX-UI tasarımın nesnel bilgileri ışığında web tasarım markası İK Bilişim olarak şunu söyleyebiliriz: Dijital dünyadaki farklı mecralarda uzun vakitler geçiren kullanıcılar için yalnızca güzel bir tasarım yeterli olmadığı gibi kullanışlı ve estetikten uzak bir yapı da hiçbir zaman tatmin edici olmamıştır.
UX ve UI Tasarımın Farkları Nelerdir?
Günümüzde UX ve UI kavramları genellikle birlikte kullanılıyor. Bu durumun genel sebebi ülkemizde web tasarım teknolojilerinin biraz geriden takip edilmesi olarak düşünülebilir. Ancak profesyonel bir tasarımcının UX ve UI tasarımın farkları nelerdir sorusunun cevaplarına hakim olması gerekir. UX ve UI tasarımın farklarını kısaca aşağıda açıklayalım;
UI Tasarımın Özellikleri Nelerdir?
Her gün kullandığımız onlarca uygulamada ve gezindiğimiz web sitelerinde kolaylıkla istediğimiz tüm işlemleri gerçekleştirebiliyoruz. Bu süreçte ihtiyaç duyduğumuz menülere, butonlara kolayca, çok vakit kaybetmeden ulaşabiliyoruz. İşte bizlere bu kullanım kolaylığını ve sadeliğini sağlayan UI’dır. UI’ın Türkçe kelime anlamı kullanıcı arayüzüdür ve bu tanım aslında tam olarak UI’ın sağladığı tasarımsal özellikleri ifade eder.
UI, tasarımın elle tutulur, gözle görülür tarafıdır fakat kullanıcı etkileşimini de içerir. Örneğin bir web sitesinde gezinen kullanıcı, sitede yer alan bir butona tıkladığında, gerçekleştirdiği işlemle ilgili olarak tasarımsal bir uyarı almalıdır. Böyle bir uyarı, UI tasarımın kullanıcı etkileşimi yaratma araçlarına bir örnek olarak gösterilebilir.
UI konusunda derinlemesine bilgi sahibi olan tasarımcılar daima başarılı çalışmalara imza atarlar. Çünkü kullanıcılara, aradıkları içeriğe rahatlıkla ulaşabilecekleri kullanım kolaylığını, şıklıkla birleştirerek sunarlar. Bu yaklaşım, günümüz web dünyasında bir kullanıcıyı yakalayabilmenin en kritik noktalarından birini oluşturur.
UX Tasarımın Özellikleri Nelerdir?
UX tasarımın özellikleri düşünüldüğünde ilk sırada bu kavramın ne kadar geniş bir kapsama sahip olduğunu belirtmek gerekir. UX kavramı yapı olarak tasarımla iç içe olmak zorunda değildir. Alanında uzman bir UX tasarımcısının insan davranışlarını merkeze alan, birbirinden çok farklı alanlarda bilgi sahibi olması gerekir.
UX tasarımın merkezinde bir tasarımın kullanıcıya yaşattığı deneyim vardır. Kullanıcı odaklı olan bu yaklaşım doğrultusunda ürün kullanıma açılmadan önce pek çok test uygulanır. Bu testlerle kullanıcıların nasıl daha rahat ettiği, nasıl daha hızlı hareket edebildiği gibi gözlemler profesyonel olarak yapılır. Böylece UI sayesinde gerçekleştirilen başarılı tasarım, kullanıcı odaklı bir nitelik kazanır ve bir bütün olarak çalışmanın değeri yukarıya taşınmış olur.
UI tasarımcı, bir tasarımın tüm görsel detaylarını kurgulayan kişidir. Kullanıcı etkileşimi kavramını merkezde tutarak görsel çekiciliği ve kullanım kolaylığını bir arada sunmak üzere çalışmalarını yürütür.
UX tasarımcı, kullanıcı alışkanlıklarını ve davranışlarını profesyonel olarak kurgulanan testler aracılığıyla ölçen kişidir. Müşterinin yaşayacağı deneyimi çalışmalarının merkezine alarak ilerler.
UX ve UI tasarım kavramları Türkiye’de son yıllarda yaygınlaşmaya başlamıştır ve gün geçtikçe daha çok duyulmaktadırlar. Çok geniş kapsamlı konular olduğu için tam olarak anlaşılabilmeleri ve uygulanabilmeleri için zamana ihtiyaç vardır.
